05/11/2024

Τι αλλάζει για δηλώσεις ΦΠΑ, ακίνητα – Σύνδεση Taxis με Κτηματολόγιο – Ενοποίηση χρεών προς Εφορία-ΕΦΚΑ

Τέσσερις σημαντικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στο φορολογικό σύστημα που θα αλλάξουν τα δεδομένα για εκατομμύρια επιχειρήσεις, ελεύθερους επαγγελματίες και ιδιοκτήτες ακινήτων, περιορίζοντας τα περιθώρια φοροδιαφυγής και αθέτησης σημαντικών φορολογικών και άλλων υποχρεώσεων, αναμένεται να εφαρμοστούν το αργότερο έως το τέλος Μαρτίου του 2025.

Συγκεκριμένα, κατά το χρονικό διάστημα Νοεμβρίου 2024 – Μαρτίου 2025 έχουν προγραμματιστεί να εφαρμοστούν τα ακόλουθα μέτρα:

1. Πλήρης κατάργηση της δυνατότητας «μαγειρέματος» των δηλούμενων εσόδων και εξόδων στις δηλώσεις ΦΠΑ: Τα ποσά των φορολογητέων εσόδων και των εκπιπτόμενων δαπανών, καθώς και τα αναλογούντα ποσά ΦΠΑ όχι απλά θα είναι προσυμπληρωμένα από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) στις δηλώσεις ΦΠΑ, με βάση τα δεδομένα των φορολογικών στοιχείων που έχουν διαβιβαστεί στην πλατφόρμα myData, αλλά δεν θα μπορούν να τροποποιηθούν από τους φορολογούμενους ώστε να μειωθεί το καταβλητέο ποσό ΦΠΑ ή να αυξηθεί το επιστρεπτέο ποσό ΦΠΑ, εάν πρόκειται για πιστωτική δήλωση. Αυτό θα επιτευχθεί με την εξάλειψη των επιτρεπόμενων αποκλίσεων από τα προσυμπληρωμένα ποσά των εσόδων και των δαπανών.

Ήδη από την 1η Οκτωβρίου έχει πάψει να ισχύει οποιοδήποτε όριο αποκλίσεων προς τα κάτω για τα φορολογητέα με ΦΠΑ έσοδα και τα αναλογούντα ποσά ΦΠΑ. Δηλαδή, στις δηλώσεις ΦΠΑ που υποβάλλονται για φορολογικές περιόδους από την 1η Οκτωβρίου 2024 και μετά, οι φορολογούμενοι επιχειρηματίες και ελεύθεροι επαγγελματίες δεν μπορούν να δηλώσουν ποσά φορολογητέων εκροών (φορολογητέων εσόδων με ΦΠΑ) μικρότερα από αυτά που έχουν προσυμπληρωθεί με βάση τα δεδομένα της πλατφόρμας myData. Επιτρέπεται μόνο να δηλώσουν ποσά όσο θέλουν μεγαλύτερα από τα προσυμπληρωμένα, προκειμένου το Δημόσιο να μπορεί να εισπράξει με τη δική τους… άδεια ακόμη περισσότερα έσοδα ΦΠΑ.

Το όριο αποκλίσεων προς τα πάνω για τις δηλωτέες δαπάνες και τα αναλογούντα σε αυτές ποσά ΦΠΑ, δηλαδή για τις εισροές, έχει περιοριστεί από την 1η Οκτωβρίου 2024 στο 5% σε σύγκριση με τα ποσά που έχουν προσυμπληρωθεί στις δηλώσεις ΦΠΑ, με βάση τα δεδομένα της πλατφόρμας myData. Δηλαδή, στις δηλώσεις ΦΠΑ που υποβάλλονται για φορολογικές περιόδους από την 1η Οκτωβρίου 2024 και μετά, οι φορολογούμενοι επιχειρηματίες και ελεύθεροι επαγγελματίες δεν μπορούν να δηλώσουν ποσά εισροών και αναλογούντα ποσά ΦΠΑ (ποσά δαπανών με ΦΠΑ) μεγαλύτερα πάνω από 5% από αυτά που έχουν προσυμπληρωθεί, με βάση τα δεδομένα της πλατφόρμας myData. Θα επιτρέπεται μόνο να δηλώσουν ποσά όσο θέλουν μικρότερα από τα προσυμπληρωμένα.

Από την 1η Ιανουαρίου 2025, δεν θα επιτρέπονται πλέον στις δηλώσεις ΦΠΑ αποκλίσεις προς τα κάτω για τα έσοδα και προς τα πάνω για τα έξοδα, σε σχέση με τα αντίστοιχα δεδομένα που θα έχουν διαβιβαστεί στην πλατφόρμα myData.

2. «Ευθυγράμμιση» των δηλώσεων Ε9 με τα δεδομένα του Κτηματολογίου: Εντός του τελευταίου διμήνου του 2024 ή το αργότερο μέχρι το τέλος Μαρτίου 2025 θα αρχίσει η ηλεκτρονική διασύνδεση και διασταύρωση των δεδομένων του ηλεκτρονικού αρχείου της Ανεξάρτητης Αρχής για την ακίνητη περιουσία των Ελλήνων φορολογουμένων, το οποίο βασίζεται στις δηλώσεις Ε9, με τα δεδομένα που έχουν δηλώσει οι ίδιοι φορολογούμενοι στο Εθνικό Κτηματολόγιο. Στόχος θα είναι να εντοπιστούν και να διορθωθούν αποκλίσεις στα περιγραφικά στοιχεία των ακινήτων που έχουν δηλωθεί από τους ιδιώτες και από το Δημόσιο, αλλά και να αποκαλυφθούν και να αποτυπωθούν οι διαφορές και οι διεκδικήσεις μεταξύ ιδιωτών και Δημοσίου επί αμφισβητούμενων εκτάσεων.

Σε όσες περιπτώσεις θα διαπιστώνονται διαφορές στα περιγραφικά στοιχεία των ακινήτων που έχουν δηλωθεί στην ΑΑΔΕ και στο Κτηματολόγιο οι ιδιοκτήτες θα καλούνται να υποβάλουν τροποποιητικές δηλώσεις Ε9 προκειμένου να διορθώσουν τις διαφορές και οι δηλώσεις Ε9 να συμφωνούν πλήρως με τις δηλώσεις του Κτηματολογίου. Οι ιδιοκτήτες θα καλούνται δηλαδή, να δηλώνουν στη Φορολογική Διοίκηση (στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων) τα πραγματικά στοιχεία όλων των ακινήτων τους, όπως αυτά έχουν ήδη περιληφθεί στο Κτηματολόγιο.

Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, κατά την οποία από τη διόρθωση των στοιχείων των ακινήτων που έχουν δηλωθεί στο Ε9, μέσω της υποβολής τροποποιητικών δηλώσεων, προκύπτει αλλαγή σε περιγραφικά στοιχεία ακινήτου που οδηγούν σε υποχρέωση καταβολής επιπλέον ΕΝΦΙΑ (π.χ. λόγω αύξησης των τετραγωνικών μέτρων της επιφάνειας ενός ή περισσότερων ακινήτων) ο ιδιοκτήτης καλείται και οφείλει να καταβάλει τον επιπλέον φόρο προσαυξημένο με τόκους υπολογιζόμενους με ποσοστό 0,73% για κάθε μήνα που παρήλθε από την ημέρα ηλεκτρονικής έκδοσης του πρώτου αρχικού εκκαθαριστικού σημειώματος ΕΝΦΙΑ μέχρι την ημέρα υποβολής της τροποποιητικής δήλωσης Ε9.

Όσοι φορολογούμενοι δεν υποβάλουν τροποποιητικές δηλώσεις Ε9 για να διορθώσουν τα στοιχεία των ακινήτων τους στο Περιουσιολόγιο της ΑΑΔΕ, ώστε τα στοιχεία αυτά να ταυτίζονται πλήρως με αυτά του Εθνικού Κτηματολογίου, κινδυνεύουν να εντοπιστούν από τις διασταυρώσεις στοιχείων που θα γίνουν μεταξύ των δύο αρχείων. Στις περιπτώσεις που θα διαπιστωθεί ότι, εξαιτίας της μη διόρθωσης των στοιχείων, ιδιοκτήτες πλήρωναν για ένα ή περισσότερα έτη ΕΝΦΙΑ λιγότερο από αυτόν που όφειλαν κανονικά, θα κληθούν να καταβάλουν τα διαφυγόντα ποσά αναδρομικά μαζί με υπέρογκες προσαυξήσεις της τάξεως του 10% έως 50%, λόγω υποβολής ανακριβών δηλώσεων Ε9, καθώς και τόκους εκπρόθεσμης καταβολής υπολογιζόμενους με 0,73% ανά μήνα εκπρόθεσμης καταβολής.

3. Λειτουργία Μητρώου Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων: Επιπλέον, εντός του τελευταίου διμήνου του 2024 ή το αργότερο μέχρι τον Μάρτιο του 2025 θα τεθεί σε λειτουργία μία νέα ηλεκτρονική βάση δεδομένων στην οποία θα είναι καταχωρημένα αναλυτικά στοιχεία όχι μόνο για τα ακίνητα που κατέχουν οι φορολογούμενοι αλλά ακόμη και για τα ακίνητα που μισθώνουν. Το νέο αυτό ηλεκτρονικό αρχείο θα ονομάζεται «Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων» και θα περιλαμβάνει τα στοιχεία του ηλεκτρονικού «περιουσιολογίου» που έχει δημιουργήσει εδώ και πολλά έτη η ΑΑΔΕ βάσει των υποβληθεισών δηλώσεων Ε9 των φυσικών και των νομικών προσώπων. Θα περιλαμβάνει επίσης και όλα τα στοιχεία για τις μισθώσεις ακινήτων, αφού σε αυτό οι μεν ιδιοκτήτες θα υποχρεούνται να δηλώνουν σε ξεχωριστά πεδία εάν εκμισθώνουν τα ακίνητά τους ή εάν τα έχουν «κενά», οι δε ενοικιαστές θα πρέπει να εμφανίζουν τα ακίνητα για τα οποία καταβάλλουν ενοίκια και να δηλώνουν και τα ποσά των μηνιαίων και ετησίων μισθωμάτων που πληρώνουν. Σε κάθε περίπτωση, κάθε φορολογούμενος – χρήστης του νέου αυτού Μητρώου θα έχει τη δυνατότητα να βλέπει από τη μία πλευρά πλήρη και αναλυτικά στοιχεία για τα ακίνητα που έχει στην κατοχή του και από την άλλη πλευρά πλήρη και αναλυτικά στοιχεία για τα ακίνητα που χρησιμοποιεί ως ενοικιαστής. Θα μπορεί επίσης να έχει στη διάθεσή του καταγεγραμμένα και όλα τα στοιχεία σχετικά με το ύψος των εισοδημάτων του από ενοίκια ή και των δαπανών του για ενοίκια.

Το Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων θα ενημερώνεται αυτόματα κάθε φορά που θα υποβάλλεται από ιδιοκτήτη ακινήτου και θα γίνεται αποδεκτή από τον ενοικιαστή του ίδιου ακινήτου δήλωση πληροφοριακών στοιχείων μίσθωσης. Επίσης, το Μητρώο αυτό θα ενημερώνεται αυτόματα κάθε φορά που ένας ιδιοκτήτης θα δηλώνει τη λύση της μίσθωσης ενός ακινήτου του.

Τα δεδομένα αυτού του Μητρώου θα διασυνδεθούν με το ηλεκτρονικό αρχείο των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, προκειμένου τα στοιχεία για τα εισοδήματα που αποκτούν οι ιδιοκτήτες από την εκμετάλλευση της ακίνητης περιουσίας τους να επικαιροποιούνται σε πραγματικό χρόνο και να προσυμπληρώνονται σωστά από την ΑΑΔΕ στα έντυπα Ε1 και Ε2 των φορολογικών τους δηλώσεων, οι δε δαπάνες των ενοικιαστών για πληρωμές μισθωμάτων να προσυμπληρώνονται και αυτές με τα σωστά στοιχεία στα δικά τους έντυπα Ε1 και να μη χρειάζεται ουσιαστικά καμία πρόσθετη ενέργεια συμπλήρωσης ή διόρθωσης προσυμπληρωμένων στοιχείων τόσο από τους ιδιοκτήτες όσο και από τους ενοικιαστές. Έτσι, τα ποσά των φορολογητέων εισοδημάτων από ακίνητα αλλά και τα ποσά των τεκμηρίων διαβίωσης για τις κατοικίες θα υπολογίζονται αυτόματα από την ΑΑΔΕ, χωρίς να απαιτείται καμία παρέμβαση από τους φορολογούμενους ιδιοκτήτες και ενοικιαστές.

4. Καθιέρωση ενιαίου αποδεικτικού φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας: Σύμφωνα με το Επιχειρησιακό Σχέδιο της ΑΑΔΕ για το 2024, από τις 30 Σεπτεμβρίου του τρέχοντος έτους επρόκειτο να τεθεί σε παραγωγική λειτουργία μία νέα ηλεκτρονική πλατφόρμα μέσω της οποίας θα ήταν εφικτή η έκδοση ενός ενιαίου πιστοποιητικού φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας, το οποίο ονομάζεται «πιστοποιητικό οικονομικής ενημερότητας». Εν τέλει, λόγω τεχνικών προβλημάτων που εξακολουθούν να υπάρχουν στη δημιουργία της συγκεκριμένης πλατφόρμας, η διοίκηση της ΑΑΔΕ ανέβαλε την έναρξη παραγωγικής λειτουργίας της. Σύμφωνα με πληροφορίες, η πλατφόρμα αυτή θα αρχίσει να λειτουργεί πιθανότατα από τον Δεκέμβριο του 2024 ή τον Ιανουάριο του 2025.

Από τη στιγμή που θα ισχύσει το ενιαίο πιστοποιητικό δεν θα μπορεί ένας πολίτης να θεωρηθεί ασφαλιστικά ενήμερος εάν έχει εξοφλήσει ή ρυθμίσει τις ληξιπρόθεσμες ασφαλιστικές οφειλές του, αλλά δεν έχει εξοφλήσει ή ρυθμίσει και τις ληξιπρόθεσμες φορολογικές οφειλές του. Θα ισχύει, όμως, και το αντίστροφο, δηλαδή δεν θα μπορεί να θεωρηθεί φορολογικά ενήμερος ένας πολίτης, ακόμη και αν έχει εξοφλήσει όλες τις φορολογικές οφειλές του, εάν δεν είναι ταυτόχρονα και ασφαλιστικά ενήμερος, εάν δηλαδή δεν έχει εξοφλήσει ή ρυθμίσει και τις ληξιπρόθεσμες ασφαλιστικές οφειλές του.

Επί της ουσίας, η εφαρμογή του ενιαίου πιστοποιητικού θα έχει ως συνέπεια να μην μπορούν πλέον να γίνουν συναλλαγές για τις οποίες αρκεί σήμερα μόνο αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας, δηλαδή έγγραφο που αποδεικνύει μόνο ότι ο πολίτης είναι ενήμερος όσον αφορά στις υποχρεώσεις του απέναντι στον ΕΦΚΑ. Π.χ., για να λάβει ένας πολίτης ένα καταναλωτικό δάνειο μεγαλύτερο από 6.000 ευρώ αρκεί σήμερα να είναι μόνο ασφαλιστικά ενήμερος. Από τη στιγμή που θα ισχύσει το ενιαίο πιστοποιητικό, για να λάβει το δάνειο θα πρέπει να είναι και φορολογικά ενήμερος.

Επιπλέον, από τη στιγμή που θα ισχύσει το ενιαίο πιστοποιητικό δεν θα μπορούν να διεκπεραιωθούν συναλλαγές για τις οποίες σήμερα απαιτείται μόνο αποδεικτικό φορολογικής ενημερότητας και όχι και αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας. Στην περίπτωση αυτή το πρόβλημα θα υπάρχει σε όσους θέλουν να εισπράξουν από το Δημόσιο ποσά από 1.501 έως 3.000 ευρώ, καθώς σήμερα για να πάρουν το «πράσινο φως» αρκεί να είναι μόνο φορολογικά ενήμεροι, ενώ από τη στιγμή που θα ισχύσει το ενιαίο πιστοποιητικό θα πρέπει να είναι και ασφαλιστικά ενήμεροι.

ΠΗΓΗ: naftemporiki.gr